AYM: “Hırsız, katil, defol AKP” demek suç değil

Anayasa Mahkemesi (AYM), AKP Trabzon mitingi öncesinde Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP, şimdiki adıyla Sol Parti) Trabzon İl Başkanlığı’na asılan “Hırsız, katil, defol AKP” pankartı nedeniyle altı ÖDP’liye Cumhurbaşkanına hakaret suçundan verilen cezanın hükmünün açıklanmasının geriye bırakılmasının, ifade özgürlüğünün ihlali olduğuna karar verdi.

SORUŞTURMA AÇILDI

AK Parti’nin 23 Nisan 2014 tarihinde Trabzon il merkezinde AK Partili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, dönemin başbakanı olarak katılacağı miting öncesinde, ÖDP’liler, pencereye yaklaşık 3×3 metre boyutlarında “Hırsız, katil, defol AKP” pankartı astı. Bu pankart kolluk görevlileri tarafından indirildi ve altı ÖDP’li hakkında soruşturma açıldı.

ÖDP’liler “Başbakan’a hakaret ettikleri” iddiasıyla Trabzon 5’inci Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılandı. Yargılama sırasında ÖDP’liler, Başbakanı değil AKP’yi hedef aldıklarını ve AKP’nin yürüttüğü politikaları eleştirmek amacıyla demokratik haklarını kullanarak anılan pankartı astıklarını ifade etti.

7 BİN 20 LİRA PARA CEZASI VERİLDİ
Mahkeme, altı ÖDP’liye pankartta kastedilen kişinin Başbakan olduğu ve kullanılan ifadelerin de hakaret suçunu oluşturduğu sonucuna vardı ve hakaret suçundan 7 bin 80 lira adli para cezası verdi.

ÖDP’liler kararı temyiz ettiğinde ise itirazları reddedildikten sonra AYM’ye 24 Mart 2016 tarihinde bireysel başvuru yaptılar. Pankart nedeniyle aldıkları cezaya verilen hükmün açıklanmasını geriye bırakılması kararı nedeniyle ifade özgürlüklerinin ihlal edildiğini dile getirdiler.

AYM, İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜN İHLAL EDİLDİĞİNE KARAR KILDI

AYM hak ihlalinin ortadan kaldırılması için kararın bir örneğini ilk derece mahkemesine gönderdi.

AYM, ÖDP’lilerin başvurusunu 16 Mart 2022 tarihinde karara bağladı ve ÖDP’lilerin ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verirken, pankartta kastedilenin başbakan olmadığını belirterek ilk derece mahkemesinin verdiği kararı şöyle eleştirdi:

“İlk derece mahkemesi gerekçeli kararında bu sonuca ne şekilde ulaştığına dair bir açıklama yapmamıştır. Başvurucular ise gerek mahkemedeki savunmalarında gerekse bireysel başvuru formunda anılan ifadeleri AK Partiye yönelik olarak kullandıklarını beyan etmişlerdir. Bu durumda ilk derece mahkemesinin anılan ifadelerin muhatabının başbakan olduğu sonucuna ulaşması, ancak başvurucuların pankartta kullandıkları sözlere başvurucuların iddialarının ötesinde anlamlar yüklemesi ile mümkün olmuştur. Söz konusu ifadelerin muhatabının başbakan olduğuna dair herhangi bir veri bulunmamaktadır. Dolayısıyla başvurucuların kullandığı ifadelere onların verdikleri anlamın ötesinde bir anlam yüklenmemelidir.”